Donderdag 21 nov 2024 bezocht ik voor het eerst sinds lange tijd het Stedelijk Museum in Amsterdam. Er waren 2 exposities die mij interessant leken. De groepsexpositie Unravel, the power and politics of textiles in art, en de solotentoonstelling Reading Dust van de Zwitserse kunstenaar Miriam Cahn.

Unravel, the power and politics of textiles in art

Op de website van het museum staat het volgende over de textiele werken die zijn geexposeerd: ‘Het wordt al vanaf 1930 verzameld voor de collectie. Vanaf de jaren 60 en 70 worden werken meer sculpturaal, met een politiekmaatschappelijk geëngageerd inhoud. Op dit moment beleeft textiel een heropleving, met veel jonge makers die het medium gebruiken om verhalen vorm te geven en met pioniers zoals Sheila Hicks en Magdalena Abakanowicz die opnieuw wordt gewaardeerd. 

……. soms zijn ze gebaseerd op oude, overgeleverde technieken, soms juist op nieuwe en experimentele werkwijzen. Wat ze gemeen hebben is dat ze hun persoonlijke geschiedenissen delen, die tegelijkertijd ook raken aan actuele maatschappelijke thema’s.

Unravel is een mooie expositie met veel verhalende werken. Nadeel van dit soort groepsexposities is dat er van iedere kunstenaar maar één of twee werken te zien is, waardoor het zicht op het werk en de kunstenaar oppervlakkig blijft. Zo is er bv van de Poolse kunstenares Małgorzata Mirga-Tas één werk te zien. Wil je echt in haar beelden en leefwereld duiken dan kun je beter afreizen naar het Bonnefantemuseum in Maastricht waar tot 16 februari 2025 een uitgebreide en prachtige solotentoonstelling van haar is te zien. 

Reading Dust, Miriam Cahn.

Dit probleem doet zich niet voor bij de solotentoonstelling Reading Dust van de Zwitserse kunstenaar Miriam Cahn. Zij kreeg  van het museum alle ruimte om uit te pakken en dat had wat mij betreft juist weer wat minder gemogen. Op de website van het Stedelijk Museum staat geschreven:

‘ Cahn toont met genadeloze realiteit de wreedheden van de mensheid. Oorlog, seksueel geweld en racisme. Haar in-your-face schilderijen maken het niet mooier dan dat het is. Haar werk provoceert bewust en zoekt zonder aarzeling de confrontatie op.’

En:

‘In haar werk worden vrouwelijke lichamen naakt en rauw afgebeeld, waarbij ze bewust afstand neemt van onrealistische schoonheidsidealen. Hiermee claimt ze het vrouwelijk lichaam terug van het door mannen gedomineerd systeem dat het vrouwenlichaam stelselmatig objectiveert, bekritiseert en in bedwang wil houden.’

Recensent Edo Dijksterhuis, schrijft in het Parool van 5 okt 2024:

‘Het retrospectief van de Zwitserse kunstenaar is één lange litanie van gruwelijkheden en geweld. Er wordt gestompt, getrapt, gekneveld, gemarteld, gemoord en verkracht. Want dat is wat mannen volgens Cahn doen: neuken en dingen verneuken. Mannelijke figuren hebben bij haar vrijwel altijd een erectie. De penis is een wapen, de mannen zijn daders.’

Deze teksten maken al wel duidelijk dat het bij Cahn niet gaat om de verfijning en de nuance. Na aanvankelijk geimponeerd te zijn door de directe gruwelijkheid van haar werk begon ik me bij het zoveelste in-your-face schilderij te vervelen. Het werk is inhoudelijk te één-dimensionaal om mij te blijven boeien. Misschien ligt dat aan het feit dat ik een man ben, maar ook vrouwelijke recensent Saskia Monschouwer is niet onverdeeld enthousiast. Ze schrijft in Monschouwer in Monschouwer editions 17, 2024 (zie https://www.monshouwereditions.nl/17-saskia-monshouwer/):

‘In de erezaal hangen de werken met de lijven ten voeten uit die in de publiciteit op de voorgrond zijn geplaatst. Door de hoeveelheid werken en de manier waarop ze zijn opgehangen ontbreekt de intimiteit. Je begrip voor leed wordt niet perse sterker als je het uitvergroot en er meer van ziet.’

Beter kan ik het niet verwoorden.

Stedelijk Museum Amsterdam

https://www.stedelijk.nl

Unravel, the power and politics of textiles in art

14 sep 2024 t/m 5 jan 2025

Reading Dust, Miriam Cahn.

5 okt 2024 t/m 26 jan 2025