Donderdag 21 nov 2024 bezocht ik voor het eerst sinds lange tijd het
Stedelijk Museum in Amsterdam. Er waren 2 exposities die mij
interessant leken. De groepsexpositie Unravel,
the power and politics of textiles in art,
en de solotentoonstelling Reading
Dust van de Zwitserse
kunstenaar Miriam Cahn.
Unravel,
the power and politics of textiles in art
Op de website van het museum staat het volgende over de textiele werken
die zijn geexposeerd: ‘Het
wordt al vanaf 1930 verzameld voor de collectie. Vanaf de jaren 60 en
70 worden werken meer sculpturaal, met een politiekmaatschappelijk
geëngageerd inhoud. Op dit moment beleeft textiel een heropleving,
met veel jonge makers die het medium gebruiken om verhalen vorm te
geven en met pioniers zoals Sheila Hicks en Magdalena Abakanowicz die
opnieuw wordt gewaardeerd.
……. soms
zijn ze gebaseerd op oude, overgeleverde technieken, soms juist op
nieuwe en experimentele werkwijzen. Wat ze gemeen hebben is dat ze
hun persoonlijke geschiedenissen delen, die tegelijkertijd ook raken
aan actuele maatschappelijke thema’s.
Unravel is een mooie
expositie met veel verhalende werken. Nadeel van dit
soort groepsexposities is dat er van iedere kunstenaar maar één of
twee werken te zien is, waardoor het zicht op het werk en de
kunstenaar oppervlakkig blijft. Zo is er bv van de Poolse kunstenares Małgorzata Mirga-Tas één werk te zien. Wil je echt in haar beelden en leefwereld duiken dan kun je beter afreizen naar het Bonnefantemuseum in Maastricht waar tot 16 februari 2025 een uitgebreide en prachtige solotentoonstelling van haar is te zien.
Reading
Dust, Miriam
Cahn.
Dit probleem doet zich niet voor bij de solotentoonstelling Reading
Dust van de Zwitserse
kunstenaar Miriam Cahn. Zij kreeg van het museum alle ruimte om uit te pakken en dat had wat mij betreft juist weer wat
minder gemogen. Op
de website van het Stedelijk Museum staat geschreven:
‘
Cahn
toont met genadeloze realiteit de wreedheden van de mensheid. Oorlog,
seksueel geweld en racisme. Haar in-your-face schilderijen
maken het niet mooier dan dat het is. Haar werk provoceert bewust en
zoekt zonder aarzeling de confrontatie op.’
En:
‘In
haar werk worden vrouwelijke lichamen naakt en rauw afgebeeld,
waarbij ze bewust afstand neemt van onrealistische
schoonheidsidealen. Hiermee claimt ze het vrouwelijk lichaam terug
van het door mannen gedomineerd systeem dat het vrouwenlichaam
stelselmatig objectiveert, bekritiseert en in bedwang wil houden.’
Recensent
Edo Dijksterhuis, schrijft in het Parool van 5 okt 2024:
‘Het
retrospectief van de Zwitserse kunstenaar is één lange litanie van
gruwelijkheden en geweld. Er wordt gestompt, getrapt, gekneveld,
gemarteld, gemoord en verkracht. Want
dat is wat mannen volgens Cahn doen: neuken en dingen verneuken.
Mannelijke figuren hebben bij haar vrijwel altijd een erectie. De
penis is een wapen, de mannen zijn daders.’
Deze teksten maken al wel duidelijk dat het bij Cahn niet gaat om de verfijning en de nuance. Na
aanvankelijk geimponeerd te zijn door de directe gruwelijkheid van
haar werk begon ik me bij het zoveelste in-your-face schilderij
te
vervelen. Het werk is inhoudelijk te één-dimensionaal om mij te blijven boeien. Misschien ligt dat aan het feit
dat ik een man ben, maar ook vrouwelijke recensent Saskia
Monschouwer is niet onverdeeld enthousiast. Ze schrijft in
Monschouwer in Monschouwer editions 17, 2024 (zie
https://www.monshouwereditions.nl/17-saskia-monshouwer/):
‘In
de erezaal hangen de werken met de lijven ten voeten uit die in de
publiciteit op de voorgrond zijn geplaatst. Door de hoeveelheid
werken en de manier waarop ze zijn opgehangen ontbreekt de
intimiteit. Je begrip voor leed wordt niet perse sterker als je het
uitvergroot en er meer van ziet.’
Beter kan ik het niet verwoorden.
Stedelijk Museum Amsterdam
https://www.stedelijk.nl
Unravel, the power and politics of textiles in art
14 sep 2024 t/m 5 jan 2025
Reading Dust, Miriam Cahn.
5 okt 2024 t/m 26 jan 2025