Op deze blog ziet u het meestal on-affe werk waarmee ik op mijn atelier bezig ben. Daarnaast  nieuws en plaatjes over exposities en soms een aan kunst gerelateerde visie die ik met u wil delen.

voor meer informatie en ander (ouder) werk zie:

 www.woutherfkens.com 

www.devriendenvanjob.blogspot.com

of e-mail naar:  woutherfkens@online.nl

Uit de serie Goeroes uit de 20ste en 21ste eeuw   :  

  Jiddu Krishnamurti (1895 - 1986)

 Het is voorjaar en ik  ben  zowel mijn atelier als mijn opslag aan het opruimen.  Om ruimte te scheppen in mijn opslag heb ik de hele voorraad bekeken. Ik kom oudere beelden tegen die ik vergeten was, waarvan ik nu denk: dat kan veel beter.  Zo gezegd, zo gedaan. Hieronder het resultaat. 

Echte Boeddha - 2009/2020

Landschap - 2014/2020

Het is vandaag eerste Paasdag. Eergisteren werd Jezus gekruisigd, en de dag daarvoor,  op Witte Donderdag at hij samen met zijn discipelen Het laatste Avondmaal.  In de expositieruimte van het Odapark in Venray zou een expositie openen met  Het laatste Avondmaal als titel en thema. De expositie zou werk tonen van hedendaagse kunstenaars die zich gebogen hebben over dit onderwerp. De Vrienden van Job (Rinke Nijburg en ik) maakten hiervoor een nieuwe versie van Feedng the Birds die we eerder in Leeuwarden hadden geexposeerd (zie www.devriendenvanjob.blogspot.com).

Daarnaast maakte ik voor deze expositie  een werk getiteld Na Het Laatste Avondmaal.  Hieraan begon ik voordat er sprake was van corona in Nederland. In de kunstgeschiedenis, ook die van de laatste decennia, zie je dat er op kunstwerken over Het Laatste Avondmaal altijd zo'n hoop gedoe en heisa is met de discipelen. Heel veel beweging, opwinding en verwarring. Er heerst verwarring over alles wat Jezus aan tafel heeft gezegd. Gezien het verhaal is de consternatie heel begrijpelijk, ze hebben tenslotte heel wat te bespreken. Maar door al dat gedoe was Het Laatste Avondmaal  nooit een tafereel dat mij erg aan heeft getrokken.
Door de tentoonstelling in Venray ging ik me afvragen, wat ik met dat onderwerp zou kunnen doen. Om alle commotie van de discipelen te omzeilen, nam ik als  uitgangspunt  niet Het Laatste Avondmaal, maar het moment iets daarna. De discipelen zijn in een andere ruimte met  de afwas aan het doen  en  Jezus blijft alleen achter. Hij  zit aan de tafel waar ze kort daarvoor met zijn allen gegeten hebben. De kruimels liggen nog op het tafelkleed. We zien hem op de rug, hij is van ons afgekeerd en kijkt de donkere ruimte in. Aan de achterwand hangt een spiegel.

Na Het Laatste Avondmaal



Tijdens het werken aan dit beeld werd het werk  ingehaald door de werkelijkheid. Corona deed zijn intrede in Nederland, en Nederlanders gingen in de zogenaamde  intelligente lockdown. Er worden erg veel leuke en veel flauwe  filmpjes en plaatjes via Whatsapp verspreid. Zo kreeg mijn Na Het Laatste Avondmaal, met  eenzame Jezus aan tafel een andere lading en werd het ineens een actueel beeld. Ik kreeg  plaatjes toegestuurd van het  beroemdste Laatste Avondmaal uit de kunstgeschiedenis, die van Leonardo da Vinci. Op die Whatsapp plaatjes zijn de  de discipelen eruit gefotoshopt. Jezus eet  zijn  Laatste Avondmaal  helemaal alleen in quarantaine op.

Zoals te verwachten is de tentoonstelling in Venray niet doorgegaan. Volgend jaar, op Witte Donderdag 2021, zal de tentoonstelling  geopend worden. Laten we hopen dat Covid-19 zich dan dan rustig houdt en de expositie gewoon door kan gaan. Zelfs ondanks het feit dat Witte donderdag volgend jaar op 1 april valt. 

Het uiteindelijke werk dat ik afgelopen week afmaakte bestaat  uit 2 'kijkdozen'.  Om u alvast  een beeld te geven  plaats ik hieronder enkele plaatjes van het hele werk. Ze zijn  provisorisch  gefotografeerd op mijn atelier.

Hieronder een paar beelden waaraan ik nog werk.

We never walk alone

In de kelder

Visitatie

atelieroverzicht

De zone (in ontwikkeling)

Vorige week kon ik in de ruimte van Scarabee* mijn beeld Zelfportret  'proefhangen'. Om het beeld  te fotograferen, maar tevens om te kijken of het beeld zowel beeldend als technisch wel helemaal af is. In die week dat ik daar bezig was, had Lotte Menkman van Scarabee een afspraak met fotograaf Sven Scholten. Sven moest in opdracht van  SLAK (die de ruimte verhuurd) een foto van Lotte maken in de Scarabee-ruimte .  

* Stichting Scarabee wil als Renkumse kunstorganisatie een podium faciliteren aan kunstenaars van verschillende kunstdisciplines en publiek in contact brengen met kunst en kunstenaars. De relatie tussen kunst en landschap staat daarbij centraal. C

Scarabeee: De Hes 29, Arnhems Buiten,

Klingelbeekseweg, Oosterbeek

post: Postbus 73, 6860 AB, Oosterbeek

mail:

info@scarabee-art.nl

facebook: @ScarabeeOosterbeek.nl

Kijk ook eens op Cultuuragenda Renkum

vlnr : ik, Lotte, Zelfportret

fotografie Sven Scholten, met dank aan SLAK ateliers

fotografie Sven Scholten, met dank aan SLAK ateliers

Zelfportret - 2016/2020

ijzerdraad

fotografie Sven Scholten, met dank aan SLAK ateliers

Detail Zelfportret

fotografie Sven Scholten, met dank aan SLAK ateliers

Na het Laatste Avondmaal

Carnaval is voorbij, en de 40-daagse vastenperiode is begonnen. Dit zijn de 40 dagen tussen carnaval en de eerste paasdag. De veertigdagentijd is  begint in 2020 op Aswoensdag 26 februari en duurt tot en met Stille Zaterdag 11 april. Pasen valt op zondag 12 en maandag 13 april.

Op Witte donderdag , de dag voor Goede Vrijdag, eet Jezus zijn Laatste Avondmaal met zijn discipelen. 
Het Laatste Avondmaal is een bekend kunsthistorisch thema. Een vast gegeven is de tafel waaraan Jezus met alle discipelen zitten of staan. Meestal in grote beroering vanwege de dingen die Hij  heeft aangekondigd. Maar na het eten moet er ook afgewassen worden en wanneer  alle discipelen helpen bij de afwas, blijft Jezus alleen aan de tafel achter. Er liggen  nog wat restjes  van het Laatste Avondmaal op tafel. Hij zit er eenzaam en verslagen bij en kijkt de donkere ruimte van de eetzaal in en ziet zijn spiegelbeeld in de spiegel aan de achterste wand.   Hij weet wat hem de komende dagen  te wachten staat. 

Na het Laatste Avondmaal  (in ontwikkeling)

Gisterenmiddag bezocht ik twee tentoonstellingen in het centrum van Arnhem.
Eerst bezcht ik  Monkey on a donkey, paintings on the wall , schilderijen van Jaap Kroneman bij Collectie Groen, en daarna  City Life. Mensen & de urbane realiteit in de voormalige Walburgiskerk, waar nu tijdelijk het Arnhems museum tentoonstelling organiseert.  
Twee enorm verschillende tentoonstellingen. Dat was al wel duidelijk bij het lezen van het begeleidend schrijven. Over Jaap Kronemans tentoonstelling schreef collectie Groen:

'Kroneman is zo’n drie jaar geleden vanuit Arnhem naar Brussel afgereisd.  Als Hollander in Brussel woont hij in een ruim bemeten woning en atelier in het centrum van Molenbeek. De afgelopen jaren heeft hij bijna onzichtbaar gewerkt aan een nieuw hoofdstuk van zijn kunstenaarschap. Met een niet aflatende concentratie en  een groot arbeidsethos is een serie werken tot stand gebracht waarvan nu voor het eerst een gedeelte te zien zal zijn bij de Groen. Een tentoonstelling met werk van Jaap Kroneman gaat niet vanzelf. Geen overzichtstentoonstelling vol kunst maar één uitzonderlijk krachtige uitspraak over het fenomeen “schilderij”. Hij maakt geen werk waar je met een luie blik naar kunt kijken. Kijken naar dit nieuwe werk is gewoon hard werken met je ogen.
Zelf schrijft hij daarover: “je moet al schilderijen gezien hebben voordat je naar deze kijkt”.  Hij stelt de kijker niet gerust met deze tentoonstelling. Met Jaap Kroneman weet je het nooit. Zijn deze doeken wel schilderijen? In ieder geval ontstijgt zijn werk het schilderij met een voorstelling, het schilderij waarop iets te zien is. Kroneman neemt je mee in een bijna zwevende betekenisloze wereld die beschreven is met een betekenisloze taal Paradoxaal? Abstract realisme? Trompe-l’oeil zonder betekenis? Het zit er allemaal in.
Kroneman is er niet de man naar om je te behagen met zijn werk. Wie niet hard wil werken met zijn ogen moet zeker niet komen kijken, dan kun je in ieder geval zeggen: ik heb het niet gezien. Aan ieder ander: kom langs en laat je ogen werken. Kroneman legt met deze tentoonstelling een meesterproef af op het scherp van de snede!'

Bij het lezen van deze tekst wordt al onmiddellijk duidelijk dat het hier gaat om kunst voor de ingewijde. Sterker nog, als we er niets aan vinden ligt het aan ons zelf, an zijn we te lui en hebben te weinig schilderijen gezien om het werk van deze geniale kunstenaar te begrijpen en tot ons te laten komen. 
Ik ben ondanks dit persbericht toch gaan kijken en zag een reeks formele schilderijen. Een reeks schilderijen die  vragen stelt over het maken van een schilderij. Kunst over kunst, kunst voor de ingewijde. Kunst gemaakt in de ivoren toren van de kunst. De leek heeft er inderdaad weinig te zoeken.  

Op de website geeft  het Arnhems Museum een heel andersoortige  toelichting op de expositie  City Life :
'In City Life zoomen internationale kunstenaars in op verschillende aspecten van leven, overleven en functioneren in almaar uitdijende steden. In metropolen maar ook in steden zoals Arnhem, zijn mogelijkheden en problemen van het urbane bestaan vergelijkbaar. De tentoongestelde werken geven uitdrukking aan menselijkheid achter de statistieken van urbanisatie.'

Daar waar Jaap Kronemans werk, kunst over kunst is, wil City Life juist niet over kunst gaan, maar over het stadsleven. Waar ik bij Jaap Kroneman last heb van het hoge hermetische kunstenaars-voor-kunstenaars-kunst- gehalte, heb ik bij City Life juist  last van een te laag kunstgehalte. Er is weinig kunst te zien is. Het is vooral veel informatie en documentaire  over (de verschrikkingen van)  het moderne stadsleven.  Op zich kan het stadsleven als uitgangspunt interessant zijn, maar dan moet het ook interessante beeldende kunst opleveren, en niet alleen interessante informatie of documentaires. Op een aantal mooie foto's na, blijft het daar voor mij in steken. De kunstwerken die er dan wel te zien zijn, zijn dan weer van een matig beeldend gehalte. Misschien komt dat doordat de curatoren   de inhoud belangrijker is dan de vorm. Kunst gaat in dit geval zeker niet over kunst, maar kunst als maatschappelijk (glij)middel en engagement. 

Kunst is vorm en inhoud. Ik hou niet van formele, hermetische kunst, maar ik hou ook niet van kunst die een  invuloefening is van de door de curator bedachte (geengageerde maatschappelijke) inhoud. Ik hou van de tussenpositie. Kunst waaraan iets te zien en te beleven is, Er moet een balans zijn tussen vorm, kleur, beweging, geluid ,materiaal  en een interessante inhoud, die niet alleen te begrijpen is voor de ingewijde kunstliefhebber.


Collectie De Groen
Weverstraat 40
6811EM Arnhem
+31(0)26 3033 455
info@collectiedegroen.nl
www.collectiedegroen.nl

17 JANUARI T/M 3 MEI

Jaap Kroneman

monkey on a donkey
paintings on the wall

OPENINGSTIJDEN

wo       12 - 17 uur

do-vr   12 - 18 uur

za       11 - 18 uur

zo       12 - 17 uur

Museum Arnhem

Bezoekadres

Sint Walburgisplein 1 

6811 BZ Arnhem 

T +31  (0)26 – 30 31 400

City Life. Mensen & de urbane realiteit t/m 17 mei. 

Openingstijden

ma & di: gesloten

wo t/m zo: 12.00 - 18.00 uur